Thu hứng – Đỗ Phủ (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy) – Văn 10
Thu hứng – Đỗ Phủ (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy) – Văn 10 -
Chung Tác giả – Tác phẩm: Cảm hứng gồm Giới thiệu về tác giả Đỗ Phủ và hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, trị giá nội dung và những nét nghệ thuật của tác phẩm Tuyển tập – SGK Ngữ văn 10
– Đỗ Phủ (712 – 770), tự là Tư Mỹ, hiệu Thiếu Lang hoang, Đỗ Lang hoang khách hay Đỗ Lang thân sinh.
– Đỗ Phủ quê ở huyện Củng, tỉnh Hà Nam (Trung Quốc), sinh ra trong một gia đình có truyền thống nho học và văn thơ lâu đời. Là một thi sĩ lỗi lạc của Trung Quốc thời Đường. Cùng với Lí Bạch, ông được coi là một trong hai thi sĩ lớn nhất của lịch sử văn học Trung Quốc. Ông là người tài giỏi và cao quý tới mức từng được giới phê bình Trung Quốc gọi là Sử thi và Thánh thơ.
– Trong cuộc đời, tham vọng lớn nhất của ông là kiếm được một vị quan để giúp nước, nhưng ông đã ko thể đạt được điều này. Cuộc sống của ông, giống như cả tổ quốc, bị tác động bởi cuộc nổi dậy Lộc Sơn năm 755, và 15 năm cuối đời của ông là một thời đoạn gần như biến động liên tục. Có một thời kì ngắn ông làm quan nhưng gần như cả đời ông sống trong đớn đau và bệnh tật. Năm 755, tướng An Lộc Sơn khởi nghĩa chống lại triều đình. Để tránh nguy hiểm, và cũng ko được vua tin tưởng, năm 759, ông từ nhiệm chính sự, đưa gia đình tới miền Tây Nam Bộ, sống một thời kì tại Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên. Năm 760, với sự tương trợ của bằng hữu và người thân, Du Fu đã xây dựng một ngôi nhà tranh kế bên con lạch Ganhua ở phía tây Thành Đô.
2. Sự nghiệp văn học
– Đỗ Phủ hiện có khoảng 1500 bài thơ.
– Về nội dung:
+ Những vấn đề lịch sử được nói đến trực tiếp trong thơ ông là những lời bình luận về sách lược quân sự, những chiến công, thất bại của triều đình hay những ý kiến ông muốn truyền đạt trực tiếp tới hoàng đế. Một cách gián tiếp, ông viết về tác động của thời đại đối với cuộc sống của chính ông cũng như những người dân tầm thường ở Trung Quốc.
+ Tình yêu của Đỗ Phủ đối với bản thân và đối với người khác chỉ là một phần trong chủ đề của thơ ông: Ông cũng đã sáng tác nhiều bài thơ về những chủ đề nhưng mà trước đây được coi là ko thích hợp để diễn tả trong thơ. . Zhang Jie đã viết rằng đối với Du Fu, “mọi thứ trên toàn cầu này đều là thơ” (Chou trang 67), các chủ đề trong thơ của anh đấy rất phong phú, chẳng hạn như cuộc sống hàng ngày, thư pháp, hội họa, động vật và các chủ đề khác.
Về nghệ thuật:
+ Những bài thơ hay nhất của ông trong thể loại sử dụng song thất lục bát để bổ sung nội dung biểu đạt thay vì chỉ là một quy tắc kỹ thuật thông thường.
Mặc dù sáng tác ở mọi thể loại thơ, nhưng Đỗ Phủ nổi tiếng nhất là thể thơ lục bát, một thể loại thơ có nhiều ràng buộc về hình thức và số chữ trong câu.
II. Tổng quan về tác phẩm “Cảm hứng”
1. Hoàn cảnh sáng tác
Bài thơ được sáng tác vào năm 766, lúc thi sĩ đang ở Quỳ Châu. Đỗ Phủ đã sáng tác bài Tuyển tập gồm 8 bài thơ, trong đó bài Cảm tưởng về mùa thu là bài thơ đầu.
2. Bố cục
Bài thơ có thể phân thành hai phần:
+ Phần 1 4 câu thơ đầu: Tả cảnh tự nhiên âm u, hiu quạnh của mùa thu.
+ Phần 2 4 câu thơ cuối: Tình cảm nhớ nước, thương dân của thi sĩ.
3. Trị giá nội dung
Bài thơ vẽ nên bức tranh mùa thu hiu quạnh, đặc trưng của núi rừng, sông nước Quỳ Châu. Đồng thời, đoạn thơ còn là bức tranh tâm trạng thảm sầu của thi sĩ trong cảnh tao loạn: lo cho tổ quốc, buồn nỗi nhớ quê hương và ngậm ngùi, xót xa cho thân phận.
4. Trị giá nghệ thuật
– Văn pháp gãy gọn, tả cảnh ngụ tình.
– Kết cấu chặt chẽ, hình ảnh rực rỡ, từ ngữ nhiều tầng nghĩa, âm hưởng giọng thơ trình bày chuẩn xác tâm trạng sầu muộn.
III. Câu hỏi vận dụng kiến thức về công việc của Sự thu hút
Câu hỏi 1: Chú ý sự thay đổi tầm nhìn từ bốn câu đầu sang bốn câu tiếp theo. Vì sao lại thay đổi?
Câu trả lời:
Sự thay đổi trong bốn câu đầu của cảnh tượng được nhìn thấy rất xa và rộng:
+ Sương trắng rừng phong,
+ Núi Vu, núi Kem quạnh vắng.
+ Lòng sông, sóng tới tận đáy trời.
+ Mây rơi xuống đất
– Bốn câu thơ sau, ko gian như bị thu hẹp lại: con thuyền, hoa cúc thắt chặt tấm lòng thi sĩ với quê hương.
+ Có sự chuyển động của ko gian do thời kì buổi chiều buông xuống, tầm nhìn bị hạn chế.
+ Sự thay đổi thích hợp với tứ thơ, từ cảnh tới tình.
Có thể nói, sự thay đổi đó thích hợp với tâm trạng và mạch xúc cảm, kết cấu của bài thơ.
Câu 2: Xác định mối quan hệ giữa bốn câu thơ đầu và bốn câu thơ cuối. Mối quan hệ của cả bài thơ với nhan đề “Cảm hứng”
Câu trả lời:
Mối quan hệ giữa bốn câu thơ đầu và bốn câu thơ cuối là cả hai cùng tạo nên một bức tranh mùa thu hiu quạnh, thê lương, gợi bao nỗi niềm. Bốn câu đầu tả cảnh thu trong ko gian rộng lớn, bốn câu sau tả cảnh thu trong ko gian hẹp hơn, trình bày mối quan hệ tuần tự từ cảnh sang tình, ẩn chứa trong cảnh là tình, đan xen, hòa quyện. . Nhan đề bài thơ là “Mùa thu” có tức là xúc cảm về mùa thu đã trình bày nội dung của cả bài thơ qua hình ảnh mùa thu. Đó là tâm trạng cảm nhận của mùa thu trước cảnh thu là nỗi lòng sầu muộn, nỗi buồn thơ bao trùm cả cảnh vật: “Người buồn có bao giờ vui?
Câu hỏi 3: So sánh bản dịch thơ Nguyễn Công Trứ với bản phiên âm và dịch nghĩa.
Câu trả lời:
Bản dịch nghĩa của Nguyễn Công Trứ sát nghĩa hơn, nhưng có nhiều chỗ ko bằng chữ so với bản chuyển ngữ. Ở câu trước tiên, bản dịch bài thơ ko truyền tải được ý nghĩa của từ “mến thương” vốn là một tính từ nguyên văn có tức là hư hỏng. Vì vậy, trong phiên âm nó có một ý nghĩa rất mạnh – chỉ sự tàn phá khắc nghiệt của sương đối với rừng phong. Từ “sâu” trong câu ba (bản dịch) ko đúng nghĩa lắm. Đồng thời, nó cũng làm cho âm hưởng thơ trầm hơn.
Câu 4: Theo em, từ “rơi lệ” trong câu 5 là chỉ nước mắt của thi sĩ hay nước mắt của “hoa cúc”?
Câu trả lời:
Câu thơ “tung cúc bi khai tha nhật lệ” (Hoa cúc nở hai lần (làm) rơi lệ ngày trước) là một câu thơ đa nghĩa, giàu hàm ý. Chữ “nước mắt” trong câu thơ này quả thực rất khó phân biệt đó là “trà” của người hay “trà” của hoa. Tuy nhiên, ở đây có nhẽ chúng ta nên hiểu rằng: mỗi lúc nhìn hoa cúc nở, thi sĩ lại xúc động nhớ về quê hương. Nước mắt theo đó tự nhiên rơi xuống ko kiểm soát được. Hình ảnh hoa cúc “nở rồi lại nở” vừa gợi nỗi nhớ quê hương trở về, vừa gợi những giọt nước mắt tri ân của thi sĩ.
>>> Xem trọn bộ: Tác giả – Ngữ văn 10
——————————
Ở trên Trường Trường THCS Tiến Hoá Với các bạn Tổng quan về Tác giả – Tác phẩm: Cảm hứng trong SGK Ngữ văn 10 theo chương trình sách mới. Chúng tôi kỳ vọng rằng bạn đã có được những kiến thức có lợi lúc đọc bài viết này. Trường Trường THCS Tiến Hoá Đã có giới thiệu đầy đủ về tác giả bộ sách mới Cánh diều, Chân trời thông minh, Kết nối tri thức. Mời các bạn vào trang chủ của trường Trường THCS Tiến Hoá để tham khảo và sẵn sàng cho năm học mới. Chúc các bạn học tốt!
Đăng bởi: Trường Trường THCS Tiến Hoá
Phân mục: Văn lớp 10, Ngữ văn 10
[rule_{ruleNumber}]
#Thu #hứng #Đỗ #Phủ #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
[rule_3_plain]
#Thu #hứng #Đỗ #Phủ #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
Nói chung Tác giả – Tác phẩm: Thu hứng bao gồm Giới thiệu về tác giả Đỗ Phủ và hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, trị giá nội dung, rực rỡ nghệ thuật tác phẩm Thu hứng – SGK Văn 10
Tác giả – Tác phẩm: Thu hứng – Đỗ Phủ
Xem nhanh nội dung1 I. Giới thiệu tác giả Đỗ Phủ1.1 1. Tiểu sử1.2 2. Sự nghiệp văn học2 II. Nói chung tác phẩm Thu hứng2.1 1. Hoàn cảnh sáng tác 2.2 2. Bố cục 2.3 3. Trị giá nội dung 2.4 4. Trị giá nghệ thuật3 III. Câu hỏi vận dụng tri thức tác phẩm Thu hứng
I. Giới thiệu tác giả Đỗ Phủ
1. Tiểu truyện
– Đỗ Phủ (712 – 770), tự Tử Mĩ, hiệu Thiếu Lăng dã lão, Đỗ Lăng dã khách hay Đỗ Lăng bố y.
– Đỗ Phủ quê ở huyện Củng, tỉnh Hà Nam (Trung Quốc), sinh ra trong một gia đình có truyền thống Nho học và thơ ca lâu đời. Là một thi sĩ Trung Quốc nổi trội thời kì nhà Đường. Cùng với Lí Bạch, ông được coi là một trong hai thi sĩ lớn lao nhất của lịch sử văn học Trung Quốc. Ông tài năng tuyệt vời và đức độ cao thượng nên từng được các nhà phê bình Trung Quốc gọi là Thi sử và Thi thánh.
– Trong suốt cuộc đời của mình, tham vọng lớn nhất của ông là có được một chức quan để giúp tổ quốc, nhưng ông đã ko thể thực hiện được điều này. Cuộc đời ông, giống như cả tổ quốc, bị điêu đứng vì Loạn An Lộc Sơn năm 755, và 15 năm cuối đời ông là khoảng thời kì hầu như ko ngừng biến động. Có một thời kì ngắn ông làm quan nhưng gần như suốt cuộc đời sống trong cảnh khổ cực, bệnh tật. Năm 755, tướng An Lộc sơn nổi dậy chống triều đình. Để tránh hiểm hoạ, vả lại cũng ko được nhà vua tín nhiệm, năm 759, ông từ quan, đưa gia đình về vùng Tây Nam, một thời kì sống ở Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên. Năm 760, được bằng hữu và người thân tương trợ, Đỗ Phủ dựng được một ngôi nhà tranh kế bên khe Cán Hoa ở phía tây Thành Đô.
2. Sự nghiệp văn học
– Đỗ Phủ hiện còn khoảng 1500 bài thơ.
– Về nội dung:
+ Vấn đề lịch sử được nói đến trực tiếp trong thơ ông là sự bình luận các sách lược quân sự, các thắng phụ của triều đình hay những ý kiến ông muốn phản ảnh trực tiếp tới hoàng đế. Một cách gián tiếp, ông viết về tác động của thời đại đối với đời sống chính mình cũng như người dân thường Trung Quốc.
+ Tình thương của Đỗ Phủ đối với chính mình và với người khác chỉ là một phần trong các chủ đề của thơ ông: Ông còn sáng tác nhiều bài về những chủ đề nhưng mà trước đó bị coi là ko thích hợp để trình bày trong thơ. Zhang Jie đã viết rằng đối với Đỗ Phủ, “mọi thứ trên toàn cầu này đều là thơ” (Chou p. 67), các chủ đề trong thơ ông rất bao quát, như cuộc sống hàng ngày, thư họa, hội họa, thú vật và các chủ đề khác.
– Về nghệ thuật:
+ Những bài thơ đạt nhất của ông trong thể loại dùng phép đối song song để thêm nội dung biểu đạt thay vì chỉ là một quy định kỹ thuật thông thường.
+ Dù sáng tác ở mọi thể loại thơ, Đỗ Phủ nổi tiếng nhất ở thể luật thi, một kiểu thơ có nhiều ràng buộc về hình thức và số lượng từ trong câu.
II. Nói chung tác phẩm Thu hứng
1. Hoàn cảnh sáng tác
Bài thơ được sáng tác năm 766, lúc thi sĩ đang ở Quỳ Châu. Đỗ Phủ sáng tác chùm Thu hứng gồm 8 bài thơ, trong đó xúc cảm mùa thu là bài thơ thứ nhất.
2. Bố cục
Có thể chia bài thơ thành 2 phần:
+ Phần 1 (4 câu thơ đầu): Tả tự nhiên âm u, hiu hắt của mùa thu
+ Phần 2 (4 câu thơ cuối): Cái tình của thi sĩ nhớ nước, thương dân
3. Trị giá nội dung
Bài thơ vẽ nên bức tranh mùa thu hiu hắt, mang đặc trưng của núi rừng, sông nước Quỳ Châu. Đồng thời, bài thơ còn là bức tranh tâm trạng buồn lo của thi sĩ trong cảnh loạn li: nỗi lo cho tổ quốc, nỗi buồn nhớ quê hương và nỗi ngậm ngùi, xót xa cho thân phận mình.
4. Trị giá nghệ thuật
– Văn pháp chấm phá, tả cảnh ngụ tình.
– Kết cấu chặt chẽ, hình ảnh đặc trưng, ngôn từ nhiều tầng nghĩa, giọng điệu và âm hưởng thơ trình bày đúng tâm trạng u buồn.
III. Câu hỏi vận dụng tri thức tác phẩm Thu hứng
Câu 1: Nhận xét sự thay đổi của tầm nhìn từ bốn câu đầu tới bốn câu sau. Vì sao có sự thay đổi đấy?
Lời giải:
Sự thay đổi bốn câu đầu cảnh được nhìn bao quát rộng và xa:
+ Sương trắng rừng phong,
+ Núi Vu, núi Kẽm hiu hắt
+ Lòng sông, sóng tận chân lưng trời
+ Mây sà xuống đất
– Bốn câu thơ sau, ko gian bị thu hẹp lại: con thuyền, khóm cúc buộc tấm lòng thi sĩ với quê hương
+ Có sự vận động của khôn gian do thời kì buổi chiều buông, tầm nhìn hạn hẹp
+ Sự thay đổi thích hợp với tứ thơ, từ cảnh tới tình.
Có thể nói sự thay đổi thích hợp với tâm trạng và mạch xúc cảm, cấu tứ của bài thơ
Câu 2: Xác định mối quan hệ giữa bốn câu thơ đầu và bốn câu thơ cuối. Mối quan hệ của cả bài thơ với nhan đề “Thu hứng”
Lời giải:
Mối quan hệ giữa bốn câu thơ đầu với bốn câu thơ cuối là cả hai cùng tạo nên một bức tranh mùa thu hiu hắt, quạnh vắng gợi nên nỗi buồn man mác. Bốn câu thơ đầu mô tả cảnh thu trong ko gian rộng lớn, bốn câu sau là mô tả cảnh thu trong một ko gian hẹp hơn, trình bày quan hệ tuần tự từ cảnh tới tình, ẩn trong cảnh là tình, đan xen hòa quyện. Nhan đề bài thơ là Thu hứng tức là xúc cảm mùa thu đã nói lên được nội dung của cả bài thông qua hình ảnh mùa thu. Đó là tâm trạng cảm nhận của thu nhân trước cảnh mùa thu là nỗi lòng u uất, là nỗi buồn man mác của thi sĩ bai trùm lên cả cảnh vật: ” Người buồn cảnh có vui bao giờ”
Câu 3: So sánh bản dịch thơ của Nguyễn Công Trứ với phần phiên âm và dịch nghĩa.
Lời giải:
Bản dịch nghĩa của Nguyễn Công Trứ sát nghĩa hơn tuy nhiên có nhiều chỗ chưa được sát nghĩa so với bản phiên âm. Trong câu đầu, bản dịch thơ chưa chuyển tải được ý nghĩa của từ “điêu thương” vốn là một tính từ đã được động từ hóa tức là làm tiêu điều. Vì vậy ở trong bản phiên âm nó mang nghĩa rất mạnh – chỉ sự tàn phá khắc nghiệt của sương móc đối với rừng phong. Chữ “thẳm” trong câu ba (bản dịch) chưa thật sát nghĩa. Đồng thời nó còn làm cho âm hưởng thơ trầm xuống.
Câu 4: Theo anh (chị), chữ “lệ” trong câu 5 chỉ nước mắt của thi sĩ hay nước mắt của “khóm cúc”?
Lời giải:
Câu thơ “tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ” (Khóm cúc nở hoa đã hai lần (làm) tuôn rơi nước mắt ngày trước) là một câu thơ đa nghĩa, giàu hàm ý. Chữ “lệ” ở trong câu thơ này quả thực rất khó phân biệt đó là “lệ” của người hay “lệ” của hoa. Tuy nhiên ở đây có nhẽ ta nên hiểu là: mỗi lần nhìn hoa cúc nở, thi sĩ lại động lòng nhớ tới quê hương. Những giọt nước mắt theo đó cũng tự nhiên rơi ko sao ngăn lại được. Hình ảnh hoa cúc “nở rồi lại nở” vừa gợi ra sự trở đi trở lại của nỗi nhớ quê hương, vừa gợi ra liên tưởng về những dòng lệ chứa chan ân tình của thi sĩ.
>>> Xem trọn bộ: Tác giả – Tác phẩm Văn 10
—————————–
Trên đây Trường THCS Tiến Hoá đã cùng các bạn Nói chung về Tác giả – Tác phẩm: Thu hứng trong bộ SGK Văn 10 theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có tri thức hữu ích lúc đọc bài viết này. Trường THCS Tiến Hoá đã có đầy đủ các bài giới thiệu về tác giả tác phẩm các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời thông minh, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Trường THCS Tiến Hoá để tham khảo và sẵn sàng bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!
Đăng bởi: Trường THCS Tiến Hoá
Phân mục: Lớp 10,Ngữ Văn 10
#Thu #hứng #Đỗ #Phủ #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
[rule_2_plain]
#Thu #hứng #Đỗ #Phủ #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
[rule_2_plain]
#Thu #hứng #Đỗ #Phủ #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
[rule_3_plain]
#Thu #hứng #Đỗ #Phủ #Tóm #tắt #hoàn #cảnh #nội #dung #nghệ #thuật #sơ #đồ #tư #duy #Văn
Nói chung Tác giả – Tác phẩm: Thu hứng bao gồm Giới thiệu về tác giả Đỗ Phủ và hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, trị giá nội dung, rực rỡ nghệ thuật tác phẩm Thu hứng – SGK Văn 10
Tác giả – Tác phẩm: Thu hứng – Đỗ Phủ
Xem nhanh nội dung1 I. Giới thiệu tác giả Đỗ Phủ1.1 1. Tiểu sử1.2 2. Sự nghiệp văn học2 II. Nói chung tác phẩm Thu hứng2.1 1. Hoàn cảnh sáng tác 2.2 2. Bố cục 2.3 3. Trị giá nội dung 2.4 4. Trị giá nghệ thuật3 III. Câu hỏi vận dụng tri thức tác phẩm Thu hứng
I. Giới thiệu tác giả Đỗ Phủ
1. Tiểu truyện
– Đỗ Phủ (712 – 770), tự Tử Mĩ, hiệu Thiếu Lăng dã lão, Đỗ Lăng dã khách hay Đỗ Lăng bố y.
– Đỗ Phủ quê ở huyện Củng, tỉnh Hà Nam (Trung Quốc), sinh ra trong một gia đình có truyền thống Nho học và thơ ca lâu đời. Là một thi sĩ Trung Quốc nổi trội thời kì nhà Đường. Cùng với Lí Bạch, ông được coi là một trong hai thi sĩ lớn lao nhất của lịch sử văn học Trung Quốc. Ông tài năng tuyệt vời và đức độ cao thượng nên từng được các nhà phê bình Trung Quốc gọi là Thi sử và Thi thánh.
– Trong suốt cuộc đời của mình, tham vọng lớn nhất của ông là có được một chức quan để giúp tổ quốc, nhưng ông đã ko thể thực hiện được điều này. Cuộc đời ông, giống như cả tổ quốc, bị điêu đứng vì Loạn An Lộc Sơn năm 755, và 15 năm cuối đời ông là khoảng thời kì hầu như ko ngừng biến động. Có một thời kì ngắn ông làm quan nhưng gần như suốt cuộc đời sống trong cảnh khổ cực, bệnh tật. Năm 755, tướng An Lộc sơn nổi dậy chống triều đình. Để tránh hiểm hoạ, vả lại cũng ko được nhà vua tín nhiệm, năm 759, ông từ quan, đưa gia đình về vùng Tây Nam, một thời kì sống ở Thành Đô, thủ phủ tỉnh Tứ Xuyên. Năm 760, được bằng hữu và người thân tương trợ, Đỗ Phủ dựng được một ngôi nhà tranh kế bên khe Cán Hoa ở phía tây Thành Đô.
2. Sự nghiệp văn học
– Đỗ Phủ hiện còn khoảng 1500 bài thơ.
– Về nội dung:
+ Vấn đề lịch sử được nói đến trực tiếp trong thơ ông là sự bình luận các sách lược quân sự, các thắng phụ của triều đình hay những ý kiến ông muốn phản ảnh trực tiếp tới hoàng đế. Một cách gián tiếp, ông viết về tác động của thời đại đối với đời sống chính mình cũng như người dân thường Trung Quốc.
+ Tình thương của Đỗ Phủ đối với chính mình và với người khác chỉ là một phần trong các chủ đề của thơ ông: Ông còn sáng tác nhiều bài về những chủ đề nhưng mà trước đó bị coi là ko thích hợp để trình bày trong thơ. Zhang Jie đã viết rằng đối với Đỗ Phủ, “mọi thứ trên toàn cầu này đều là thơ” (Chou p. 67), các chủ đề trong thơ ông rất bao quát, như cuộc sống hàng ngày, thư họa, hội họa, thú vật và các chủ đề khác.
– Về nghệ thuật:
+ Những bài thơ đạt nhất của ông trong thể loại dùng phép đối song song để thêm nội dung biểu đạt thay vì chỉ là một quy định kỹ thuật thông thường.
+ Dù sáng tác ở mọi thể loại thơ, Đỗ Phủ nổi tiếng nhất ở thể luật thi, một kiểu thơ có nhiều ràng buộc về hình thức và số lượng từ trong câu.
II. Nói chung tác phẩm Thu hứng
1. Hoàn cảnh sáng tác
Bài thơ được sáng tác năm 766, lúc thi sĩ đang ở Quỳ Châu. Đỗ Phủ sáng tác chùm Thu hứng gồm 8 bài thơ, trong đó xúc cảm mùa thu là bài thơ thứ nhất.
2. Bố cục
Có thể chia bài thơ thành 2 phần:
+ Phần 1 (4 câu thơ đầu): Tả tự nhiên âm u, hiu hắt của mùa thu
+ Phần 2 (4 câu thơ cuối): Cái tình của thi sĩ nhớ nước, thương dân
3. Trị giá nội dung
Bài thơ vẽ nên bức tranh mùa thu hiu hắt, mang đặc trưng của núi rừng, sông nước Quỳ Châu. Đồng thời, bài thơ còn là bức tranh tâm trạng buồn lo của thi sĩ trong cảnh loạn li: nỗi lo cho tổ quốc, nỗi buồn nhớ quê hương và nỗi ngậm ngùi, xót xa cho thân phận mình.
4. Trị giá nghệ thuật
– Văn pháp chấm phá, tả cảnh ngụ tình.
– Kết cấu chặt chẽ, hình ảnh đặc trưng, ngôn từ nhiều tầng nghĩa, giọng điệu và âm hưởng thơ trình bày đúng tâm trạng u buồn.
III. Câu hỏi vận dụng tri thức tác phẩm Thu hứng
Câu 1: Nhận xét sự thay đổi của tầm nhìn từ bốn câu đầu tới bốn câu sau. Vì sao có sự thay đổi đấy?
Lời giải:
Sự thay đổi bốn câu đầu cảnh được nhìn bao quát rộng và xa:
+ Sương trắng rừng phong,
+ Núi Vu, núi Kẽm hiu hắt
+ Lòng sông, sóng tận chân lưng trời
+ Mây sà xuống đất
– Bốn câu thơ sau, ko gian bị thu hẹp lại: con thuyền, khóm cúc buộc tấm lòng thi sĩ với quê hương
+ Có sự vận động của khôn gian do thời kì buổi chiều buông, tầm nhìn hạn hẹp
+ Sự thay đổi thích hợp với tứ thơ, từ cảnh tới tình.
Có thể nói sự thay đổi thích hợp với tâm trạng và mạch xúc cảm, cấu tứ của bài thơ
Câu 2: Xác định mối quan hệ giữa bốn câu thơ đầu và bốn câu thơ cuối. Mối quan hệ của cả bài thơ với nhan đề “Thu hứng”
Lời giải:
Mối quan hệ giữa bốn câu thơ đầu với bốn câu thơ cuối là cả hai cùng tạo nên một bức tranh mùa thu hiu hắt, quạnh vắng gợi nên nỗi buồn man mác. Bốn câu thơ đầu mô tả cảnh thu trong ko gian rộng lớn, bốn câu sau là mô tả cảnh thu trong một ko gian hẹp hơn, trình bày quan hệ tuần tự từ cảnh tới tình, ẩn trong cảnh là tình, đan xen hòa quyện. Nhan đề bài thơ là Thu hứng tức là xúc cảm mùa thu đã nói lên được nội dung của cả bài thông qua hình ảnh mùa thu. Đó là tâm trạng cảm nhận của thu nhân trước cảnh mùa thu là nỗi lòng u uất, là nỗi buồn man mác của thi sĩ bai trùm lên cả cảnh vật: ” Người buồn cảnh có vui bao giờ”
Câu 3: So sánh bản dịch thơ của Nguyễn Công Trứ với phần phiên âm và dịch nghĩa.
Lời giải:
Bản dịch nghĩa của Nguyễn Công Trứ sát nghĩa hơn tuy nhiên có nhiều chỗ chưa được sát nghĩa so với bản phiên âm. Trong câu đầu, bản dịch thơ chưa chuyển tải được ý nghĩa của từ “điêu thương” vốn là một tính từ đã được động từ hóa tức là làm tiêu điều. Vì vậy ở trong bản phiên âm nó mang nghĩa rất mạnh – chỉ sự tàn phá khắc nghiệt của sương móc đối với rừng phong. Chữ “thẳm” trong câu ba (bản dịch) chưa thật sát nghĩa. Đồng thời nó còn làm cho âm hưởng thơ trầm xuống.
Câu 4: Theo anh (chị), chữ “lệ” trong câu 5 chỉ nước mắt của thi sĩ hay nước mắt của “khóm cúc”?
Lời giải:
Câu thơ “tùng cúc lưỡng khai tha nhật lệ” (Khóm cúc nở hoa đã hai lần (làm) tuôn rơi nước mắt ngày trước) là một câu thơ đa nghĩa, giàu hàm ý. Chữ “lệ” ở trong câu thơ này quả thực rất khó phân biệt đó là “lệ” của người hay “lệ” của hoa. Tuy nhiên ở đây có nhẽ ta nên hiểu là: mỗi lần nhìn hoa cúc nở, thi sĩ lại động lòng nhớ tới quê hương. Những giọt nước mắt theo đó cũng tự nhiên rơi ko sao ngăn lại được. Hình ảnh hoa cúc “nở rồi lại nở” vừa gợi ra sự trở đi trở lại của nỗi nhớ quê hương, vừa gợi ra liên tưởng về những dòng lệ chứa chan ân tình của thi sĩ.
>>> Xem trọn bộ: Tác giả – Tác phẩm Văn 10
—————————–
Trên đây Trường THCS Tiến Hoá đã cùng các bạn Nói chung về Tác giả – Tác phẩm: Thu hứng trong bộ SGK Văn 10 theo chương trình sách mới. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có tri thức hữu ích lúc đọc bài viết này. Trường THCS Tiến Hoá đã có đầy đủ các bài giới thiệu về tác giả tác phẩm các bộ sách mới Cánh Diều, Chân trời thông minh, Kết nối tri thức. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Trường THCS Tiến Hoá để tham khảo và sẵn sàng bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!
Đăng bởi: Trường THCS Tiến Hoá
Phân mục: Lớp 10,Ngữ Văn 10
Bạn thấy bài viết Thu hứng – Đỗ Phủ (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy) – Văn 10 có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Thu hứng – Đỗ Phủ (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy) – Văn 10 bên dưới để Trường THCS Tiến Hoá Nghĩacó thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: thcstienhoa.edu.vn của Trường THCS Tiến Hoá
Nhớ để nguồn: Thu hứng – Đỗ Phủ (Tóm tắt, hoàn cảnh st, nội dung, nghệ thuật, sơ đồ tư duy) – Văn 10 của website thcstienhoa.edu.vn