Vì cây lúa là cây trồng chính của nước ta nên kinh nghiệm trồng lúa hay thông tin về cây lúa thường được người nông dân truyền miệng nhau bằng nhiều câu ca dao tục ngữ ngắn gọn, dễ nhớ. Dưới đây là một số câu ca dao hay nhất về cây lúa:
– Hình như trời không mưa
Lan huệ héo, khổ chưa, trời ơi.
– Thân em như xôi,
Cây xanh tốt bộ rễ, phơi màu.
– Cây con được nuôi cấy
Em tiếc đứt ruột, chạy tiền không nổi.
– Trời mưa thêm cơm
Vì đồng thêm cá, vì sông thêm thuyền.
– Cơm khô, nước cạn
Rủ nhau tát nước, đợi trời đã lâu.
– Đau lòng quá anh ơi.
Tìm nơi trốn, tôi ngồi than thở
– Hỡi người trồng lúa khom lưng,
Sao nắng chưa về?
– Không thèm cơm trắng dẻo thơm
Lúa Trí và lúa Cốm chắc ăn.
– Trồng ba cây lúa trên bờ
Bạn đi, bạn trượt, bạn chạm bạn thấy.
– Áo nâu ướt mưa ngày mưa
Em tôi đi cấy tung đồng xa
Chúa giúp tôi mùa này
Mùa này lúa ba mùa ngon như mọi mùa.
– Trời cao đất rộng,
Tiếng hát vang khắp cánh đồng,
Cá tươi, gạo trắng, nước trong,
Hai mùa lúa chín thơm tình quê
– Em đi ruộng chia nhau,
Khi anh về lúa đỏ đầy ruộng
Anh đi đi, em có bầu rồi.
Khi quay lại, tôi đã nắm tay nhau.
– Áo nâu ướt mưa ngày mưa
Em tôi đi cấy tung đồng xa
Chúa giúp tôi mùa này
Mùa này lúa ba mùa ngon như mọi mùa.
– Đồng lúa lấp ló bên bờ,
Bất cứ khi nào bạn nghe thấy tiếng sấm, hãy giương cao lá cờ của bạn.
– Cúng trăng mười bốn lấy tằm
Khi trăng soi vào ngày rằm, bạn có thể nhìn thấy lúa gạo.
– Cây giống được cấy giun
Vào mùa thu hoạch, nhành dâu được tuốt.
– Lúa xanh cấy nhanh
Mặt nạ lên đời nhanh lắm, sao bạn thờ ơ?
– Tôi đi kiệu có ba cái bong
Để tôi một mình cấy lúa.
– Đố bạn biết có bao nhiêu cây lúa?
Biết bao nhiêu dòng sông, biết bao nhiêu tầng mây.
– Tua mặc tua
Lão Mã, ruộng lúa không thua ngươi.
– Trâu, tôi nói trâu này,
Trâu ra đồng trâu cày với em.
Trồng trọt và duy trì nông nghiệp.
Tao đây trâu ai lo của công!
Bao giờ cây lúa mới có hoa?
Rồi có ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn
– Vinh dự theo đuổi chi đó,
Sao bằng chăm chỉ làm ruộng mà giữ.
Sớm và muộn, kết hôn và kết hôn,
Cày sâu mà mong được mùa.
– Ai! Hãy nhớ từ này:
Con tằm nuôi ba đời, ruộng cày ba năm.
Nhờ sự bình yên của bầu trời,
Trồng lúa tốt, nuôi tằm lành.
Thắng thua tại trời,
Đừng thấy sóng mà rời tay
– Cày ruộng buổi trưa
Mồ hôi thánh thót như mưa cày ruộng
Này em bưng bát cơm đầy
Một hạt đắng dẻo thơm muốn sẻ chia.
– Đời vua Thái Tổ, Thái Tông
Ruộng đầy, gà không cần ăn.
– Việt Nam đất nước tôi
Nơi bao la lúa trời biển trời đẹp hơn.
– Gỗ keo làm lưỡi cày
Gỗ lim, gỗ sến, giờ anh đi bừa
Tám cái răng còn thưa
Đường cày tám tấc vừa mới cày
Tôi muốn lúa phát triển lớn
Cày sâu bừa kỹ, chia thì làm nhiều.
– Cầu cho mưa thuận gió hòa,
Lúa vàng trĩu nặng, ruộng anh được mùa.
– Lúa mới gieo cấy vụ thu,
Như hương khói lên chùa cầu con.
– Trồng ba cây lúa cho chuông,
Anh đi dạo trên cánh đồng, dù buồn nhưng anh vẫn vui.
2. Những câu tục ngữ về cây lúa ấn tượng nhất:
Không chỉ là nguyên liệu để tạo nên nhiều món ăn ngon, cây gạo còn là biểu tượng của sự ấm no, đủ đầy, có ý nghĩa rất lớn trong đời sống tinh thần của người Việt Nam. Vì vậy, những câu tục ngữ về cây lúa được tổng hợp dưới đây để thấy rằng ông cha ta đã gửi gắm biết bao mong ước, ước mơ về một cuộc sống ấm no, đủ đầy.
– Năm trước cau, năm sau lúa.
– Được mùa lúa, héo được mùa cau. Được mùa cau, đau mùa lúa.
– Cơm tấm ít ai biết, con hư mấy ai biết.
– Nắng tốt, mưa tốt, lúa tốt.
– Một nước đun sôi, một bát ăn cơm.
– Ăn no lâu. Cày sâu lúa.
– Làm ruộng ăn nằm, nuôi tằm ăn đứng.
– Cơm về nhà, lợn gà ra chợ. Thóc ơi anh còn cả thóc.
– Nỏ cấy lại. đi thôi
– Cuối mùa. chiêm niệm cội nguồn
– Mùa nứt nanh. Cái đầu màu xanh
3. Tục ngữ về cây lúa:
Gạo là lương thực và tiền tệ của người Việt Nam từ hàng ngàn năm nay. Vì vậy, có rất nhiều câu ca dao, tục ngữ nói về cây lúa. Dưới đây là một số câu ca dao, tục ngữ về cây lúa thường được nghe nhiều nhất.
– Gạo Cần Đước, nước Đồng Nai
Ai đến xin nhớ theo ai.
– Con cò lặn lội bờ sông
Cõng cơm cho chồng khóc khe khẽ.
– Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Ăn cơm nhớ kẻ đâm cối xay.
– Cơm đổ không đầy.
– Gạo chợ, nước sông, củi, nồi đất.
– Cơm chéo áo, cơm chéo khăn.
– Người dân sống nhờ cây lúa, cá về nước.
– Cơm quế thanh.
– Mạnh vì gạo, mạnh vì tiền.
– Khi nào đến tháng Năm
Vừa nằm vừa ăn vừa thổi nồi xôi
Khi nào cho đến tháng mười
Vừa thổi xôi vừa cười
– Tiếc là hạt gạo trắng
Gội nước đục vần rơm
Tiếc thay hạt gạo tám
Thổi nồi đồng lên trên nước ép cà chua.
– Giấc ngủ bạn ngủ ngon
Mẹ bạn làm việc vất vả cả ngày
Bắt được một giỏ đầy cá
Bán và mua gạo cho bạn nấu ăn.
– Cần Thơ gạo trắng nước trong,
Ai đi đến đây đều không nỡ quay lại.
Tôm bóc vỏ, bỏ đuôi
Gạo thơm Năng Quốc, con nuôi mẹ già.
– Ai làm chồng ghét?
Làm cơm quên niêu, quên niêu, quên sàng
Bởi vì bạn tỏa sáng trên đường phố,
Thế là tôi quên, quên sàng, quên thời gian.
– Bố mẹ đều già cả
Lấy bạn hay chữ nương tựa
Mùa hè cho ngày đông chí
Mùa nào thức dậy để chồng đi?
Hết gạo em lại gánh
Hỏi nó học ở đâu?
Hỏi đường rồi vào
Tay đặt gánh xuống, miệng chào: Thưa ông!
– Thấy xôi là thèm xôi
Ngồi bên thúng gạo nhớ nồi cơm dẻo thơm
– Hai tay cày
Ai cày sớm hôm đó.
4. Ca dao, tục ngữ về kinh nghiệm làm ruộng:
Ca dao, tục ngữ từ xưa đến nay luôn là những kinh nghiệm quý báu của thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau. Ta có thể dựa vào những câu tục ngữ này để dự đoán mùa vụ, thời tiết, mùa màng…
– Đồng lúa lấp ló bên bờ
– Hễ nghe sấm thì phất cờ
– Cấy lúa ruộng lạ gieo ruộng quen
– Tháng 6 cấy huyết rồng, tháng 12 ghép không ra.
– (Cấy lúa hè tháng 6, cấy lúa tháng 12 là thời vụ.)
– Canh ba vải, đúng mùa.
– (Lúa núi phải cấy đúng ngày, đúng mùa; lúa sớm hay muộn một chút cũng có thể cấy được.)
– Trồng tre bằng đất sỏi đá, trồng tỏi bằng đất phù sa.
– Tháng 12 là tháng trồng khoai
Tháng giêng trồng đậu, tháng hai trồng cà chua
Tháng ba ruộng cày vỡ
Tháng tư làm ruộng đầy mưa
– Muốn ăn cơm xem rằm tháng tám.
Muốn ăn cơm cúng, xem rằm tháng giêng.
Muốn ăn cơm tháng mười, ngắm trăng mồng tám tháng tư
– Một cục đất bằng một đống phân.
– Đất thiếu trồng dừa, đất thừa trồng cau
– Đất màu mỡ để trồng đậu và ngô
Đất úng trồng lúa, đất khô làm vườn”;
– Chiếu trăng mười bốn lấy tằm
Khi trăng sáng vào ngày rằm, bạn có thể nhìn thấy cây lúa
– Tháng 7 mưa gãy cành tràm
Tháng tám nắng rám bưởi”
– Trăng mờ mà tốt. Mặt trăng tỏa sáng tốt
– Thiếu tháng hai là mất,
Thiếu tháng ba mất vé,
Lỡ tháng tám mất hoa cá,
Tháng tư nhớ hoa ly
– Tháng giêng trồng tre, tháng giêng trồng tiêu
– Tháng giêng rét, tháng hai rét, tháng ba rét, chị
5. Vai trò của giống cây trồng trong nông nghiệp:
Vai trò của giống cây trồng là tăng năng suất, tăng chất lượng nông sản, tăng nhiệm vụ và chuyển đổi cơ cấu cây trồng giúp mang lại hiệu quả kinh tế cao hơn cho người nông dân.
– Tiêu chí chọn giống cây trồng tốt.
Giống cây trồng tốt sẽ giúp người nông dân không phải tốn nhiều công sức chăm sóc. Vì vậy, người nông dân luôn cố gắng tỉ mỉ từ khâu chính là sản xuất giống cây trồng tốt nhất để vừa tiết kiệm chi phí, vừa không tốn nhiều công sức. Để có thể đánh giá hạt giống có chất lượng hay không, bà con sẽ dựa vào các tiêu chí sau:
– Dựa vào khả năng sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện môi trường, khí hậu, thổ nhưỡng, trình độ canh tác của từng địa phương. Một loại cây trồng trong điều kiện đất đai màu mỡ chắc chắn sẽ phát triển tốt hơn một loại cây trồng trên những cánh đồng khô cằn, thiếu nước. Nhưng đôi khi cũng chỉ có một số giống chỉ thích hợp sống ở nơi khô hạn như xương rồng, mọng nước, v.v.
– Dựa vào chất lượng hạt giống tốt, hạt giống chất lượng tốt sẽ giúp cây phát triển tốt hơn, ngược lại nếu hạt giống có sâu bệnh thì khả năng chơi bóng sẽ kém. Vì vậy, nếu không chọn lọc kỹ sẽ dẫn đến tình trạng mất mùa.
– Dựa vào năng suất cao và ổn định, giống năng suất cao chưa chắc đã tốt. Nhưng cây tốt phải đi kèm với sự ổn định thì mới là cây tốt.
Nó có khả năng kháng sâu bệnh. Nếu giống không kháng được sâu bệnh, người nông dân sẽ phải tốn nhiều công sức chăm sóc. Hạt bị nhiễm bệnh sẽ làm giảm năng suất và chất lượng sản phẩm.
Chuyên mục: Bạn cần biết
Nhớ để nguồn bài viết: Thành ngữ, ca dao, tục ngữ nói về vai trò của giống cây trồng của website thcstienhoa.edu.vn