Tết Nguyên Tiêu là một dịp quan trọng không kém Tết cổ truyền của dân tộc, vậy bạn đã biết nguồn gốc và ý nghĩa của Tết Nguyên Tiêu chưa?
1. Tết nguyên đán là gì?
Rằm tháng Giêng hay còn gọi là Tết Nguyên đán có nguồn gốc từ Trung Quốc, diễn ra vào ngày 14 – 15 tháng Giêng âm lịch. Có nhiều tài liệu cho rằng Tết Nguyên đán có nguồn gốc từ thời Tây Hán, Trung Quốc. Câu chuyện bắt đầu với việc mỗi khi mùa xuân đến, các cung nữ không thể vào cung thăm gia đình.
Lúc này, một cận thần được Hán Vũ đế sủng ái – Đông Phương Sóc đã cảm động trước tấm lòng của cung nữ và giúp đỡ cô. Ông thông báo rằng Trường An sẽ bị Hỏa thần đốt cháy, và đề nghị nhà vua và hoàng gia lánh nạn bên ngoài cung điện, nơi cung điện sẽ treo đầy những chiếc đèn lồng giả vờ bị đốt cháy.
Hán Vũ Đế chấp thuận kế hoạch này và từ đó, vào ngày Rằm tháng Giêng hàng năm, nhà nhà đều treo đèn lồng. Phong tục này được lưu truyền rộng rãi qua nhiều đời, lan sang Việt Nam. Tuy nhiên, ở nước ta, Tết Nguyên đán có sự biến tấu khác so với Trung Quốc.
Rằm tháng Giêng hay Tết Nguyên tiêu diễn ra từ giữa đêm 14 (đêm trước rằm) đến hết ngày 15 (đêm rằm) tháng Giêng âm lịch. Năm 2023, Tết Nguyên đán hay Rằm tháng Giêng sẽ diễn ra vào Chủ nhật, ngày 5/2/2023 (Chủ Nhật), thuận tiện cho mọi người đi lễ chùa.
2. Ý nghĩa Tết Nguyên Đán:
Ý nghĩa thực tế của lễ cúng Rằm tháng Giêng được lưu truyền rộng rãi trong xã hội ngày nay. Tết Nguyên đán có nghĩa là đêm rằm đầu tiên của năm mới. Trong đó, “Nguyên” có nghĩa là đầu tiên, “Tiêu” có nghĩa là ban đêm. Ngoài ra, Tết Nguyên Tiêu còn được gọi là Tết Thượng Nguyên, để phân biệt với 2 dịp rằm lớn khác là Tết Trung Nguyên (Rằm tháng Bảy) và Tết Hạ Nguyên (Rằm tháng Mười).
Ngày rằm tháng Giêng cũng là một ngày lễ quan trọng của Phật giáo, nổi tiếng với câu nói “Cúng quanh năm không bằng ngày rằm tháng Giêng” hay “Cúng quanh năm không bằng một ngày rằm”. Tháng Giêng”.
Vào ngày này, các gia đình sẽ cùng nhau đi chùa, cúng dường để tỏ lòng thành kính với Đức Phật và ông bà tổ tiên, cầu may mắn và phước lành.
Tết Nguyên Tiêu tuy du nhập vào Việt Nam từ Trung Quốc nhưng cũng có những thay đổi để phù hợp với phong tục cổ truyền của nước ta.
Đối với người Trung Quốc, đây là lễ hội thả đèn trời, họ sẽ thả đèn trời để cầu mong một năm mới bình an. Trong khi đó, tại Việt Nam, vào dịp này, Phật tử khắp nơi sẽ đến chùa lễ Phật để cầu bình an cho gia đình.
Các chùa cũng thường tổ chức đàn Dược Sư, tụng kinh Dược Sư vào tháng Giêng. Đồng thời, nhà chùa kêu gọi các phật tử tụng kinh, cầu nguyện phước lành, bình an đến với mọi người, mọi nhà.
3. Tết Nguyên Đán nên làm gì?
Ngày 14, 15 Tết, ngày rằm tháng Giêng, người dân thường lên chùa lễ Phật để sám hối cho gia đình và bản thân, cầu bình an, tăng phúc. Khi đi lễ chùa vào ngày Rằm tháng Giêng, người dân chỉ nên mua đồ chay, ăn mặc trang nghiêm, kín đáo và thành tâm khấn vái.
Trong ngày này, bạn nên làm việc thiện để tìm thấy sự bình yên trong tâm hồn. Khi đó bạn sẽ cảm thấy cuộc sống nhẹ nhàng và ý nghĩa hơn.
Làm việc thiện không nhất thiết phải là việc gì to tát, bạn có thể quyên góp tiền, thăm hỏi những người gặp khó khăn hoặc đơn giản là giúp đỡ những người xung quanh.
Vào ngày rằm tháng Giêng, người dân thường phóng sinh cá chép, cá cảnh, chim trời,… Bạn nên chọn nơi vắng vẻ, không có thợ săn để đảm bảo những con vật này có thể sống khi phóng sinh.
Ngoài ra, Tết Nguyên đán, rằm tháng Giêng cũng là dịp để người dân dọn dẹp bàn thờ, cúng gia tiên… Tuy nhiên, cần chú ý tuyệt đối không động vào bát hương mà chỉ thắp một nén hương khấn vái. . Các vị thần linh, tổ tiên sẽ chuẩn bị bàn thờ cúng rằm tháng Giêng.
Sau đó, bạn nên chuẩn bị hoa tươi và mâm cúng gia tiên chu đáo để thực hiện lễ cúng rằm tháng Giêng. Đặc biệt, khi thắp hương cần ăn mặc chỉnh tề, gọn gàng. Tuyệt đối không mặc quần đùi, áo cộc tay hay quần áo luộm thuộm…
Ngoài những điều trên, vào ngày Rằm tháng Giêng, nhiều nơi còn tổ chức hoạt động thả đèn lồng để cầu may mắn, bình an và thành công trong năm tới cho bản thân và gia đình.
4. Mâm cỗ Tết Nguyên Tiêu:
Tùy theo hoàn cảnh cũng như phong tục tập quán của mỗi gia đình mà mâm cơm ngày Tết thường sẽ có những món sau:
+ Trái cây tươi được bày trên đĩa
+ xôi
+ Món đậu
+ Canh xào chay
+ Bánh trôi
+ 4 bát canh măng hầm, bát bún, bát mọc.
+ Một đĩa thịt lợn hoặc thịt gà, một đĩa giò hoặc chả, một đĩa giò hoặc xào, một đĩa dưa chua, một đĩa xôi hoặc bánh chưng và một bát nước chấm.
+ Nhang, hoa tươi, trái cây tươi, vàng mã, nến, trầu cau, rượu trắng, thuốc lá…
Các mặt hàng khác như:
– Hương hoa vàng mã
– Nến
– Trầu cau
– Rượu bia.
5. Văn khấn rằm tháng Giêng để được may mắn cả năm:
5.1. Cầu nguyện số 1 – Văn khấn rằm tháng Giêng cầu may mắn cả năm:
Nghi lễ cúng rằm tháng Giêng không cần quá phức tạp. Gia chủ có thể tham khảo văn bản mẫu như sau:
Con lạy chín phương, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
– Con kính lạy Đức Thiên Hậu Thổ các chư vị Thần linh chư vị Tôn thần.
– Con kính lạy Ông Bản Cảnh Thành Hoàng, Ông Bản Địa, Ông Bản Gia Táo Quân và các vị Thần Tiên.
– Con kính lạy Cao Tằng Tô Châu, Cao Tằng Tổ Tỷ, Thúc Bá Đề Huynh, Cô Di, Chị Muội, họ nội và họ ngoại.
Người được ủy thác của chúng tôi (chúng tôi) là: …
Cư trú tại:…
Hôm nay là ngày rằm tháng giêng…, nhân tiết Nguyên tiêu, con dân đạo thành tâm, sắm sửa đèn hoa đăng, sắm sửa lễ vật, dâng lên triều đình.
Kính mời quý vị về Ngày Thành Hoàng, các vị Đại Vương, Thổ Địa Thần Tài, Ông Bản Gia Táo Quân, Ngũ phương, Long mạch, Thần tài. Con xin chư thánh nghe lời mời, đến trước án, chứng giám cho lòng thành thụ hưởng lễ vật.
Xin trân trọng kính mời các ông bà tổ tiên, ông bà tổ tiên v.v… nghe lời khẩn cầu, cung thỉnh của con cháu, hãy về chứng giám tấm lòng thành, cùng thụ hưởng lễ vật.
Con xin kính mời các ông bà, các vị nguyên chủ, cố chủ trong nhà đến thụ hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành, phù hộ độ trì cho gia đình chúng con được mọi điều tốt lành. Bốn mùa không hạn, tám tiết hưởng an lạc.
Khấn xong 3 lạy.
5.2. Cầu nguyện #2 – Văn khấn rằm tháng Giêng cầu may mắn cả năm:
Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam.
Thập……năm, …mặt trăng, …ngày. ……tỉnh,……huyện,……xã (phường), …thôn.
Người được ủy thác và con là: …………..cung đình là mẹ, cha, chú, anh, chị, mẹ và cha, con, mẹ, hôn, tổ, dòng họ. , và sự tôn kính.
Riêng: Lễ Trung Nguyên (15/7).
Cẩn: nhang đèn (nhang nến), trà rượu (chè rượu), hoa quả (trái cây), phú nhuận (trầu cau), trù nhục (heo), tứ thanh (xôi), âm dương (gà), tỉnh trái cây (bánh trái), kim ngân minh y (vàng mã), đẳng cấp nghi (các thứ khác), cung bạc, đồ tế lễ.
Kính cáo: Bản Gia Đông Trụ Tử Mạng Tạo Phụ Thần Quân, Bản Dương Tiên Thánh, Tiên Chủ, Bản Thổ Công, Bản Gia Ngũ Tự Tôn Thần Đông Lai Giám Cách.
Hiền: Tiền Tô Châu, chị Tiền Tô (ngựa trên) Cao Tổ chiếu tướng, chị Cao Tổ (kỵ) Tăng Tố Khoan, chị Tăng Tố (ông cố) Chiếu tướng, chị Tô (ông, bà) Khao, Tý (cha và mẹ) ) Liệt kê các vị thần.
Hiếu kính: ông bà tổ tiên, ông bà cô dì chú bác, ông bà cha mẹ, người thân và người đi theo, đồng hưởng lợi.
Toàn thư viết: Trung Nguyên giá rét – Đại xá xá nhân – Cung tử – Biểu thành.
Cẩn thận cáo.
5.3. Cầu nguyện số 3 – Văn khấn rằm tháng Giêng cầu may mắn cả năm:
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, mười phương chư Phật.
Con lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ và các vị thần khác.
Con lạy ông Đồng Thần Quân
Con kính lạy ngài quê hương Long Mai
Con kính lạy Ngũ Phương, Ngũ Địa, Đức Tôn Thần
Con lạy ngài tiền bối chủ đất thần tài
Con xin đảnh lễ các vị thần cai quản khu vực này.
(Những) người được ủy thác của tôi là:……………………
Cư trú tại: ……………………
Hôm nay là ngày… tháng… năm… chư đạo hữu, con thành tâm sửa soạn hương hoa, lễ vật, trà kim hoa quả thắp nén nhang dâng lên trước tòa. Chúng con xin trân trọng kính mời: Ngài Kim Niên chưởng quản Thái Tuế Chí Đức Tôn Thần, Ngài Bàn Cảnh Thành Hoàng Thượng Đại Vương, Ngài Đông Trụ Tử Mạng Tạo Phụ Thần Quân, Ngài Bàn Gia Thổ Địa. Thần Long Mạc Tôn, các ông Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc Đức là chính thần, các vị thần cai quản khu vực này.
Con nguyện ngài nghe lời mời, đến tòa, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, ủng hộ đạo hữu chúng con. Người được bình an, tài lộc tăng tiến, tấm lòng rộng mở, nhu cầu được đáp ứng, ước nguyện được viên mãn.
Chúng con thành tâm đảnh lễ, trước tòa tôn nghiêm, cúi xin được che chở và độ trì.
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)”
Chuyên mục: Bạn cần biết
Nhớ để nguồn bài viết: Tết Nguyên tiêu là gì? Ý nghĩa ngày Rằm tháng Giêng (15/1 ÂL) của website thcstienhoa.edu.vn