Hiện tượng vặn mình khi ngủ ở trẻ sơ sinh là hiện tượng sinh lý bình thường. Tuy nhiên, bé hay vặn mình, đỏ mặt, rướn mình khi ngủ thì cha mẹ cần quan tâm vì nếu tình trạng này kéo dài sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Để giảm bớt tình trạng vặn mình, đỏ mặt, căng thẳng ở trẻ sơ sinh, cha mẹ có thể tham khảo một số mẹo ngay trong bài viết dưới đây.
1. Nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh bị vặn mình:
Trẻ sơ sinh từ vài tuần tuổi đến 2 tháng tuổi thường có các biểu hiện như đỏ bừng và căng tức sau khi thức giấc để học trong khi ngủ. Khi trẻ được 3 đến 4 tháng tuổi, hiện tượng này thường giảm dần. Theo các chuyên gia, hiện tượng này là biểu hiện sinh lý bình thường ở trẻ sơ sinh. Hầu hết điều này là do em bé vẫn chưa quen với việc sống bên ngoài tử cung của người mẹ. Các tế bào thần kinh của trẻ sơ sinh chưa biệt hóa, bên cạnh đó, thể vân và vỏ não chưa trưởng thành nên hoạt động dưới vỏ não sẽ chiếm ưu thế. Do vỏ đại não sẽ có xu hướng lan rộng khi gặp kích thích chêm nên hiện tượng chân tay co giật, múa vờn thường xảy ra ở trẻ nhũ nhi.
Các chuyên gia đã xác định được nguyên nhân cụ thể khiến trẻ sơ sinh bị quằn quại là biểu hiện sinh lý và bệnh lý.
Biểu hiện sinh lý
Hầu hết trẻ sơ sinh được vài tuần tuổi đều vặn mình khi thức hoặc khi ngủ. Nếu xuất phát từ yếu tố sinh lý thì trẻ không cần điều trị, vì vỏ não vẫn phát triển hoàn thiện nên bé thường có các phản xạ như giật mình, vặn mình, đỏ mặt, khua tay múa chân. Một mặt, bé vẫn chưa quen với môi trường mới bên ngoài. Mặt khác, bé không thể thực hiện các động tác vận động như: lật, bò… Vì vậy, hiện tượng vặn mình là cách mà bé hiếu động.
Ngoài các biểu hiện sinh lý, có một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ sơ sinh giật mình:
Không gian hoặc môi trường ngủ của bé không thoải mái. Đó có thể là do tiếng ồn lớn, ánh sáng quá nhiều, nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh.
+ Trẻ đói. Ở trẻ sơ sinh, khả năng dự trữ thường rất thấp. Bên cạnh đó, dạ dày của bé còn khá nhỏ nên mỗi bữa chỉ nạp được một lượng sữa nhỏ. Vì vậy, khi đói trẻ thường tỏ ra khó chịu, vặn mình và quấy khóc. Mặc dù vậy, đừng cho bé ăn quá nhiều, vì điều đó có thể dẫn đến nôn trớ.
Đứa trẻ rặn khi đi tiểu hoặc đại tiện. Trẻ thường đỏ mặt, vặn vẹo và thậm chí khóc khi muốn đi tiểu hoặc đi tiêu. Điều này là do cơ vòng hậu môn và cơ vòng bàng quang ở trẻ sơ sinh chưa phát triển.
+ Trẻ mặc bỉm, tã không thoải mái. Khi tã bị ướt thường sẽ quấn chặt khiến bé cảm thấy khó chịu, vặn mình.
Biểu hiện của bệnh
Một số điều kiện y tế ở trẻ sơ sinh có thể dẫn đến xoắn, chẳng hạn như:
– Thiếu canxi. Ở trẻ sơ sinh, tình trạng thiếu canxi thường xuyên xảy ra, nguyên nhân có thể do sinh non, mẹ dinh dưỡng kém. Khi canxi thấp thường sẽ có triệu chứng hoặc hiện tượng vặn mình, ngủ không sâu giấc, quấy khóc đêm, rụng tóc, đổ mồ hôi trộm. Ngoài ra, khi thiếu canxi ở trẻ còn xuất hiện các tình trạng khác như: nấc cụt, chán ăn, nôn trớ, còi xương, chậm lớn…
– Trào ngược dạ dày thực quản. Ở trẻ sơ sinh, cơ vòng thực quản dưới chưa phát triển hoàn thiện nên rất dễ xảy ra hiện tượng trào ngược thức ăn vào dạ dày. Tình trạng này được biểu hiện bằng nôn hoặc trớ sữa. Khi trẻ vặn mình dễ làm sữa trào lên,… Trào ngược dạ dày thực quản có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, khiến trẻ khó chịu, vặn mình. Ngoài ra, có một số trường hợp bệnh trào ngược dạ dày thực quản còn có biến chứng như: chậm tăng cân, viêm phổi…
– Một số bệnh khác: bé vặn mình còn có thể bị ngứa ngoài da, côn trùng cắn hoặc chui vào tai gây khó chịu.
2. Trẻ bị vặn mình có ảnh hưởng gì không?
Nói chung, vặn mình, đỏ mặt và căng thẳng thường xuất hiện ở trẻ sơ sinh trong vài phút rồi trở lại bình thường. Đây là một hiện tượng khá phổ biến, hầu hết không ảnh hưởng đến trẻ em. Tuy nhiên, trong một số trường hợp trẻ vặn mình, đỏ mặt, rướn người là do bệnh lý có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ. Vì vậy, cha mẹ nên theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe và các biểu hiện của con mình để tránh những rủi ro không mong muốn.
3. Làm gì khi trẻ ngủ không sâu giấc, hay vặn mình?
Để tránh tình trạng bé vặn mình, mẹ nên kiểm tra một số nguyên nhân như sau:
– Môi trường ngủ: có nhiều ánh sáng không, có mát không, có ồn ào không. Nhiệt độ phòng cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ sơ sinh (nóng quá hoặc lạnh quá).
– Dinh dưỡng: có thể do bé bú chưa đủ, thiếu kẽm, canxi, đạm, vitamin,…
Rối loạn giấc ngủ: Ở trẻ sơ sinh trong độ tuổi từ 2 đến 3 tháng thường xuất hiện hiện tượng này.
– Bé có hiện tượng trào ngược dạ dày, có thể kèm theo một số biểu hiện như nôn trớ, thở khò khè khi ngủ, thường xuyên cáu gắt, quấy khóc.
Bé thường xuyên thức khuya và ngủ quá nhiều vào ban ngày dẫn đến một số biểu hiện như giật mình, sợ hãi khi ngủ. Hoặc có một số trẻ do quá ỷ lại vào bố mẹ nên khi bố mẹ đi vắng trẻ hay cáu gắt, quấy khóc, ngủ không ngon giấc.
4. Mẹo giúp bé không vặn mình, đỏ mặt, căng thẳng:
Để giảm tình trạng vặn mình, đỏ mặt, giật mình, cứng người hay khó chịu ở trẻ, cha mẹ có thể tham khảo một số mẹo sau:
Thay cho tã, tã sạch sẽ, khô ráo và mềm mại.
Khi tã, bỉm được thay sạch sẽ, khô ráo sẽ giúp trẻ dễ chịu và thoải mái hơn. Đồng thời cho trẻ mặc quần áo thoáng mát, rộng rãi, thấm hút tốt.
Ngoài ra, cha mẹ cần thường xuyên giặt giũ chăn màn, phòng ở thoáng mát, sạch sẽ để con không khó chịu, ngứa ngáy.
Luôn dỗ dành trẻ để trẻ không vặn vẹo, yên tâm.
– Khi mới sinh ra, trẻ sẽ có cảm giác lạ lẫm, bỡ ngỡ và chưa quen với cuộc sống xung quanh. Lúc này, cơ thể trẻ sơ sinh không còn được ôm trọn vẹn như khi còn trong bụng mẹ. Vì vậy, đôi khi bé sẽ cảm thấy không an toàn. Khi thấy trẻ giật mình, vặn vẹo, cha mẹ nên ôm trẻ vào lòng để dỗ dành, ôm ấp để trẻ có cảm giác an toàn.
Ngoài ra, cha mẹ nên thường xuyên nói chuyện với con, hát ru con ngủ để trẻ có cảm giác được che chở.
Cho tôi tắm nắng
– Tắm nắng là biện pháp hữu ích giúp trẻ bổ sung canxi và vitamin D. Đồng thời, đây cũng là cách giúp trẻ giảm nguy cơ mắc các bệnh da liễu, gây ngứa ngáy khó chịu.
Chú ý đến biểu hiện của trẻ
– Trẻ sơ sinh Trong vài tháng đầu, trẻ có biểu hiện vặn mình, gồng người, khua tay múa chân. Khi nằm một chỗ quá lâu, cách này giúp trẻ thư giãn các khớp và cơ. Tuy nhiên, có một số trẻ biếng ăn, khó chịu, tã ướt… Vì vậy, cha mẹ cần chú ý đến những biểu hiện về nhu cầu của con mình.
– Ngoài ra, biểu hiện vặn mình đôi khi còn có nguyên nhân của một số bệnh lý. Vì vậy, cha mẹ nên thường xuyên quan sát các biểu hiện của con, không nên chủ quan bỏ qua những khó chịu của con.
Chú ý đến nhiệt độ phòng của trẻ
– Nhiệt độ phòng quá nóng hoặc quá lạnh không chỉ ảnh hưởng đến giấc ngủ của trẻ sơ sinh mà còn gây ra nhiều hiện tượng giật mình, vặn mình, quấy khóc ở trẻ sơ sinh. Vì vậy, cha mẹ cần chú ý đến nhiệt độ phòng phù hợp cho con để giúp con phát triển và sinh hoạt điều độ.
Chú ý các dấu hiệu trên da bé
Nguyên nhân khiến trẻ bị vặn mình cũng có thể xuất phát từ các bệnh ngoài da. Vì vậy, nếu trẻ thường xuyên bứt rứt, vặn mình, khó chịu, cha mẹ nên kiểm tra da của trẻ xem có bị loét, mẩn đỏ hay không.
– Bên cạnh đó, cha mẹ cũng thường xuyên kiểm tra các lỗ tự nhiên (vùng kín, hậu môn,…) xem có điều gì bất thường hay không. Đồng thời, kiểm tra nhiệt độ cơ thể của trẻ, chú ý xem bao tay hoặc bao tay có quá chật hay không.
– Nếu trong thời gian dài, trẻ thường xuyên vặn vẹo, khó chịu và có những biểu hiện lạ kèm theo, như những dấu hiệu về sức khỏe, cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ để được thăm khám và chẩn đoán chính xác. điều trị kịp thời và hiệu quả. Cha mẹ nên đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay để kiểm tra trong những trường hợp sau:
+ Trẻ bị hạ canxi máu: Trường hợp này có biểu hiện là tăng hưng phấn thần kinh cơ, dễ bị kích động khiến trẻ khó ngủ, ngủ không sâu giấc, trẻ hay giật mình hoặc trằn trọc. Ngoài ra còn có nhiều biểu hiện khác ở trẻ như: đổ mồ hôi đêm, rụng tóc, chậm tăng cân, hay nôn trớ…
Trẻ hay vặn mình, giật mình, khó ngủ, sút cân không rõ nguyên nhân.
+ Trẻ vặn mình, giật mình và kèm theo khò khè, khó thở. Biểu hiện này cũng có thể dẫn đến chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn mãn tính ở trẻ em. Trong khi em bé đang ngủ hoặc trong trạng thái chuẩn bị ngủ, điều này thường xảy ra.
+ Trẻ xuất hiện các biểu hiện liên quan đến vấn đề thần kinh như: dây thần kinh của trẻ bị tổn thương do giật mình hoặc giật mình, trẻ bị rối loạn thần kinh thực vật.
Cơ thể của trẻ em và người lớn không giống nhau. Vì vậy, nếu trẻ sơ sinh xuất hiện bất kỳ vấn đề gì, cha mẹ nên đưa trẻ đến ngay bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và kiểm tra để có phương pháp điều trị hiệu quả nhất. Đồng thời, cha mẹ không nên áp dụng các mẹo hay phương pháp truyền miệng chưa được kiểm chứng, tránh gây nguy hiểm, biến chứng xấu cho con. Ngoài ra, nếu ở trẻ xuất hiện bất kỳ dấu hiệu hay dấu hiệu bất thường nào, cha mẹ nên đưa bé đến gặp bác sĩ để được thăm khám và kiểm tra để có phương pháp điều trị hiệu quả nhất.
5. Một số lưu ý khi điều trị vặn mình ở trẻ sơ sinh:
Ngoài những lời khuyên được đề cập ở trên, có những điều sau đây cha mẹ cần lưu ý:
– Luôn giữ cho bé sạch sẽ, khô thoáng.
Chọn tã và bỉm thấm hút tốt, thoải mái. Trước khi ra ngoài, cần thay tã cho bé.
– Sử dụng quần áo rộng rãi để mặc cho bé nhưng vẫn đảm bảo đủ ấm cho bé.
Luôn giữ nhiệt độ trong phòng từ 26 đến 28 độ.
– Dọn dẹp không gian phòng thường xuyên.
Thường xuyên massage cho bé mỗi ngày.
Đối với trẻ sơ sinh, hầu hết các chất dinh dưỡng chúng nhận được là từ sữa mẹ. Vì vậy, mẹ cần ăn đủ các nhóm thực phẩm, không ăn kiêng để giúp con có đủ dưỡng chất phát triển khỏe mạnh.
– Để giảm co giật cho trẻ, cha mẹ không nên áp dụng các phương pháp hay mẹo lạ như: chườm nóng, xông hơi, đắp lá,… Hầu hết các phương pháp đều chưa được kiểm chứng.
Khi trẻ xuất hiện những dấu hiệu bất thường, tốt nhất cha mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và kiểm tra.
Chuyên mục: Bạn cần biết
Nhớ để nguồn bài viết: Mẹo giúp trẻ sơ sinh không bị vặn mình, đỏ mặt, gồng mình của website thcstienhoa.edu.vn