Hoán vị là gì? Để một bài văn miêu tả hay, sinh động và hấp dẫn người đọc, chúng ta không được lơ là trong việc sử dụng các biện pháp tu từ. Chương trình ngữ văn lớp 6 có bốn biện pháp tu từ thường được sử dụng: biện pháp so sánh, biện pháp nhân hóa, biện pháp ẩn dụ và biện pháp hoán dụ. Trong bốn phép tu từ trên, một phép tu từ khó và ít được học sinh sử dụng là phép tu từ. Phép ẩn dụ là một trong những phép tu từ được sử dụng phổ biến trong văn học. Tuy nhiên, không phải ai cũng rành về phép tu từ này và biết cách sử dụng nó một cách khéo léo và hay nhất. Vậy hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau đi tìm hiểu thêm về phép hoán dụ là gì ngay dưới bài viết này nhé.
Phép ẩn dụ là gì?
Phép ẩn dụ là dùng tên gọi của sự vật, hiện tượng để gọi tên sự vật, hiện tượng khác dựa trên những điểm giống nhau gần gũi giữa chúng. Điều này làm cho cách diễn đạt trở nên sinh động và hấp dẫn hơn.
Quy trình phân tích các biện pháp hoán dụ:
Bước 1: Chúng tôi sẽ đặt tên cho phép hoán dụ được sử dụng kết hợp với hình thức hoán dụ
Bước 2: Chỉ chỉ định các từ và hình ảnh hoán dụ sẽ được sử dụng
Bước 3: Nêu tác dụng của phép hoán dụ trong câu văn / bài thơ
Có một số kiểu hoán dụ
Có bốn hình thức hoán dụ:
- Tham gia một phần cho toàn bộ
- Lấy những gì được chứa và gọi những gì được chứa
- Lấy dấu hiệu, đặc điểm của sự vật để chỉ sự vật
- Lấy cái cụ thể chỉ cái trừu tượng, vô hình
Xem lại so sánh là gì
Ví dụ về phép ẩn dụ
Ví dụ: Hùng là một tiền đạo tài năng trong đội.
Phép ẩn dụ “người ghi bàn” được dùng để chỉ một cầu thủ bóng đá. Nó là một phép ẩn dụ lấy một phần để chỉ toàn bộ
Ví dụ: Vy là lớp trưởng được cả lớp yêu quý, mến phục.
Hình ảnh hoán dụ “cả lớp” dùng để chỉ các thành viên của tập thể lớp. Đây là phép thay thế của việc lấy vùng chứa để đặt tên cho vùng chứa.
Ví dụ: Người đầu bạc cưa người đầu xanh.
Hình ảnh hoán dụ “đầu bạc” dùng để chỉ người già và “đầu xanh” dùng để chỉ những người trẻ tuổi. Kiểu hoán dụ lấy đặc điểm của sự vật để chỉ sự vật.
Ví dụ: Một cây làm chẳng nên non / Ba cây cùng làm nên núi cao.
Hình ảnh hoán dụ “một cây” là đơn lẻ, “ba cây” là sự thống nhất của nhiều người. Đây là kiểu phép ẩn dụ lấy cái cụ thể cho cái trừu tượng.
Xem lại phương thức biểu đạt là gì
Phân biệt giữa ẩn dụ và hoán dụ
Mọi sự liên tưởng, hiện tượng này với sự vật, nhưng hiện tượng khác đều dựa trên sự liên tưởng. Tuy nhiên, việc phân loại ẩn dụ và hoán dụ cho thấy bản chất của ẩn dụ và hoán dụ là khác nhau vì cơ sở để liên tưởng hai biện pháp tu từ này là hoàn toàn khác nhau.
- Phép ẩn dụ dựa trên sự liên kết của những điểm tương đồng. Có nghĩa là, người ta dùng B thay vì A vì có những điểm giống nhau giữa A và B. Ở đây, A và B là hai phạm trù hoàn toàn khác nhau. Ví dụ: “Thuyền về bến đợi / Tình về bến mãi không quên nhau” => Thuyền: là ẩn dụ chỉ người đi xa, bến: là ẩn dụ chỉ người ở lại. Thuyền và bến, người đi và người ở lại có những nét tương đồng.
- Phép ẩn dụ là sự liên tưởng giữa các sự vật, hiện tượng. Nói cách khác, mối quan hệ giữa A và B rất thân thiết. Nói đến A, người ta nghĩ ngay đến B. Ví dụ như Blue Head có gì sai / Hơn nửa má hồng vẫn chưa đủ ”=> Blue head: Ẩn dụ chỉ những người trẻ tuổi. Má hồng: Chỉ những cô gái dễ thương.
Hai phương pháp này giống nhau ở điểm:
– Cả hai đều là chuyển đổi tên, dựa trên sự liên kết.
– Cả hai biện pháp đều có tác dụng làm tăng vóc dáng gợi cảm.
2 phương pháp liên kết khác nhau:
– Phép ẩn dụ thường dựa trên những mối quan hệ tương đồng, có thể là hai sự vật, hiện tượng không liên quan nhưng chỉ cần chúng có những điểm tương đồng là bạn có thể sử dụng phép ẩn dụ.
Phép ẩn dụ dựa trên sự liên kết chặt chẽ giữa các sự vật, hiện tượng và chúng có quan hệ trực tiếp với nhau.
Ví dụ:
Trong phép ẩn dụ: “Áo chàm mang chia li”
=> Người Việt Bắc Bộ thường mặc quần áo màu chàm. Khi tác giả sử dụng từ “Áo dài” nó sẽ giúp người đọc có liên tưởng ngay đến người Việt Bắc.
Chuyện ngụ ngôn bên lăng Bác:
“Ngày ngày mặt trời đi qua lăng, / Nhìn thấy mặt trời rất đỏ trong lăng.”
Tác giả đã sử dụng hình ảnh ẩn dụ mặt trời để nói về Bác Hồ. Cả hai hình ảnh đều có điểm tương đồng là lớn và rất lớn.
Xem lại Ẩn dụ là gì? Ẩn dụ và hoán dụ giống và khác nhau như thế nào?
Dưới đây là những kiến thức bạn cần biết khi hỏi Phép hoán dụ là gì?. Hi vọng các bạn sẽ áp dụng và vận dụng tốt biện pháp tu từ này để cải thiện ngôn ngữ trong cuộc sống hàng ngày. Với những kiến thức trên đã được cô đọng, dễ hiểu mà bangtuanhoan.edu.vn mang đến cho mọi người. Cảm ơn đã theo dõi bài viết này.
Nhớ để nguồn: Hoán dụ là gì? Có mấy kiểu hoán dụ? Phân biệt ẩn dụ và hoán dụ