Gia đình là cái nôi nuôi dưỡng, là nơi hạnh phúc và gắn kết các thành viên. Gia đình văn hóa là mục tiêu được nhà nước Việt Nam đặt ra cho nhiều gia đình nhằm tạo ra một số chuẩn mực văn hóa và khuyến khích, động viên các gia đình thực hiện và đạt được các chuẩn mực này. Sau đây là điều kiện, trình tự, tiêu chuẩn công nhận gia đình văn hóa mới nhất năm 2023, mời các bạn tham khảo.
1. Thế nào là Gia đình văn hóa?
Để hiểu gia đình văn hóa trước hết cần viết gia đình là gì.
Gia đình là gì? Đây là một câu hỏi có thể có nhiều định nghĩa và quan điểm khác nhau. Tuy nhiên, nói chung, gia đình là một nhóm người có quan hệ huyết thống hoặc pháp lý sống cùng nhau và chia sẻ các giá trị, niềm tin, kỳ vọng và trách nhiệm; một nơi cung cấp cho mỗi thành viên sự ấm áp, an toàn, tình yêu và sự hỗ trợ; đồng thời là nơi nuôi dạy, giáo dục các em kỹ năng sống, đạo đức, văn hóa. Gia đình là một trong những yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến sự phát triển và hạnh phúc của mỗi cá nhân. Gia đình có thể có nhiều hình thức và quy mô khác nhau, tùy thuộc vào nền văn hóa, xã hội và cá nhân. Không có gia đình nào là hoàn hảo, nhưng mọi gia đình đều có thể cố gắng duy trì sự gắn kết, tôn trọng và thấu hiểu.
Cấu trúc gia đình được định nghĩa là các yếu tố cấu thành nên gia đình và các mối quan hệ giữa các yếu tố đó. Cấu trúc gia đình bao gồm các yếu tố như số lượng, thành phần, mối quan hệ của các thành viên trong gia đình và các thế hệ. Một gia đình được cấu trúc theo chiều dọc và chiều ngang: Chiều ngang là quan hệ hôn nhân và chiều dọc là quan hệ huyết thống.
Gia đình văn hóa là một mục tiêu mà nhà nước Việt Nam đặt ra để thực hiện ở nhiều gia đình Việt Nam ở cấp khu phố nhằm tạo ra những chuẩn mực văn hóa và khuyến khích các gia đình thực hiện theo những chuẩn mực đó. Những gia đình được chính quyền thành phố công nhận đạt yêu cầu sẽ được nhận bằng khen cùng tên, giấy khen gia đình văn hóa. Tổng cộng có 22 điểm mục tiêu.
Các chuẩn mực văn hóa của chương trình này dựa trên các giá trị văn hóa truyền thống của Việt Nam. Tuy nhiên, những chuẩn mực này không chỉ mang tính truyền thống mà còn bao hàm những yếu tố văn hóa của các dân tộc khác. Trong hầu hết các trường hợp, giấy khen có giá trị; Tuy nhiên, vẫn có ý kiến cho rằng trong một số trường hợp họ chưa đáp ứng đầy đủ các yêu cầu để vẫn được chứng nhận. Nếu 80% số gia đình trong xóm đạt tiêu chuẩn “gia đình văn hóa” thì đề nghị UBND xóm công nhận “phố văn hóa”, “xóm văn hóa”.
xem thêm: Gia đình là gì? Phân tích các chức năng cơ bản của gia đình?
2. Tiêu chuẩn công nhận Gia đình văn hóa:
Tiêu chí công nhận gia đình văn hóa là vấn đề quan trọng, liên quan đến nếp sống văn minh, tiến bộ của các gia đình trong xã hội. Theo quy định tại Điều 6 Nghị định 122/2018/NĐ-CP, để được bình xét danh hiệu Gia đình văn hóa, mỗi gia đình phải đạt các tiêu chuẩn sau:
– Gương mẫu chấp hành chủ trương, chính sách của Đảng; pháp luật của Nhà nước; tích cực tham gia các phong trào thi đua của nơi cư trú;
– Gia đình hòa thuận, hạnh phúc, tiến bộ; tương trợ giúp đỡ mọi người trong cộng đồng;
Gia đình có nếp sống văn minh, sạch đẹp, an toàn; thực hiện tốt các quy định về bảo vệ môi trường, phòng chống dịch bệnh, cháy nổ và an toàn giao thông;
– Gia đình có nền tảng văn hóa, giáo dục; có thành tích trong sản xuất, kinh doanh hoặc học tập.
Mỗi tiêu chí được chia thành nhiều chỉ tiêu cụ thể và có thang điểm tối đa là 100 điểm. Tổng điểm của mỗi tiêu chí Gia đình văn hóa không dưới 50% số điểm tối đa.
Theo quy định tại Điều 8 Nghị định 122/2018/NĐ-CP Hồ sơ xét tặng danh hiệu Gia đình văn hóa bao gồm:
– Văn bản đề nghị xét tặng danh hiệu Gia đình văn hóa của Trưởng thôn, làng, bản, ấp, tổ dân phố (gọi tắt là Trưởng khu dân cư);
– Bản đăng ký tham gia thi đua xây dựng danh hiệu “Hộ gia đình văn hóa” (Mẫu số 1); Bảng tự đánh giá việc thực hiện chi tiêu và bình xét gia đình văn hóa (Mẫu 3);
– Biên bản họp bình xét ở khu dân cư (Mẫu 7).
Gia đình văn hóa là danh hiệu cao quý mà gia đình nào cũng mong đạt được. Để được công nhận là Gia đình văn hóa, mỗi gia đình cần nỗ lực hoàn thành các tiêu chuẩn, tiêu chí theo quy định. Đây chính là con đường góp phần xây dựng xã hội văn minh, tiến bộ, hạnh phúc.
3. Các trường hợp không được công nhận gia đình văn hóa:
Những trường hợp không được coi là quà tặng văn hóa là trường hợp thành viên gia đình có hành vi vi phạm pháp luật, đạo đức, thuần phong mỹ tục hoặc gây mất an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Theo quy định tại Điều 7 Nghị định 122/2018/NĐ-CP, có 7 trường hợp không được xét tặng, công nhận danh hiệu Gia đình văn hóa, bao gồm:
– Trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc bị áp dụng các biện pháp xử lý hành chính theo quy định của Luật xử lý vi phạm hành chính;
– Không hoàn thành nghĩa vụ quân sự và nghĩa vụ nộp thuế;
– Trường hợp bị xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng; phòng cháy, chữa cháy và bảo vệ môi trường;
– Trường hợp tảo hôn, cận huyết thống;
– Trường hợp bạo lực gia đình thì xử phạt hành chính;
– Các vụ tệ nạn xã hội, ma tuý, mại dâm, trộm cắp, tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc;
– Trường hợp tham gia tụ tập đông người gây mất an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
Nếu gia đình có một trong các điều kiện trên sẽ không được xét công nhận là Gia đình văn hóa. Đây là những quy định nhằm khuyến khích các gia đình chấp hành pháp luật, giữ gìn nếp sống văn minh, góp phần xây dựng xã hội văn minh, tiến bộ.
4. Trình tự xét tặng gia đình văn hóa:
Quy trình xét tặng gia đình văn hóa là quy trình do Ủy ban nhân dân các cấp thực hiện nhằm tôn vinh những gia đình có thành tích xuất sắc trong việc giữ gìn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc. Căn cứ Điều 9 Nghị định 122/2018/NĐ-CP Trình tự xét tặng gồm các bước sau:
– Trưởng khu dân cư căn cứ đơn đăng ký tham gia thi đua và bảng tự đánh giá của hộ gia đình để lập danh sách các gia đình đủ điều kiện bình xét;
– Trưởng khu dân cư triệu tập cuộc họp bình xét, cho điểm theo thang điểm, thành phần gồm có:
- cấp uỷ, trưởng khu dân cư, trưởng ban công tác mặt trận, đại diện các ngành, đoàn thể
- Đại diện hộ gia đình trong danh sách được nhận xét
– Tổ chức họp bình xét:
- Cuộc họp được tiến hành khi có từ 60% số người được triệu tập trở lên tham dự
- Hình thức lấy ý kiến: bỏ phiếu kín hoặc biểu quyết
- Kết quả bình xét: Gia đình được đề nghị đạt danh hiệu Gia đình văn hóa khi có 60% thành viên dự họp đồng ý trở lên.
– Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được kết quả họp bình xét, Trưởng khu dân cư lập hồ sơ theo quy định tại Điều 8 Nghị định này trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã quyết định;
– Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ, Chủ tịch UBND cấp xã quyết định tặng danh hiệu Gia đình văn hóa hàng năm (Mẫu số
5. Ý nghĩa của việc xây dựng gia đình văn hóa:
Xây dựng gia đình văn hóa là một trong những nhiệm vụ quan trọng của mỗi cá nhân và cộng đồng. Gia đình văn hóa là gia đình có nền tảng về đạo đức, học vấn, lối sống, giao tiếp lễ phép, tôn trọng, thương yêu nhau. Gia đình văn hóa là nơi nuôi dưỡng các giá trị truyền thống, bản sắc dân tộc, tinh thần đoàn kết, hợp tác, là nơi đào tạo ra những con người có phẩm chất cao, sống có trách nhiệm với bản thân và gia đình. và xã hội.
Ý nghĩa của việc xây dựng gia đình văn hóa là rất lớn. Đó chính là cách bảo vệ và phát huy di sản văn hóa quý báu của dân tộc. Gia đình văn hóa góp phần phát triển kinh tế, chính trị, xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước: nâng cao chất lượng cuộc sống và hạnh phúc của mỗi người. Từ đó thể hiện lòng tự hào, tình yêu quê hương, đất nước.
Xây dựng gia đình văn hóa không chỉ là trách nhiệm của chính quyền mà còn là trách nhiệm của mỗi thành viên trong gia đình. Mỗi người cần có ý thức và hành động tích cực để giữ gìn và phát triển những nét đẹp trong gia đình trở thành tấm gương sáng cho con cháu noi theo và bắt chước. Mọi người cần có sự đồng thuận, hỗ trợ lẫn nhau trong mọi sinh hoạt gia đình, gắn bó với các gia đình khác trong cộng đồng để tạo môi trường sống văn minh, bình yên.
Chuyên mục: Bạn cần biết
Nhớ để nguồn bài viết: Các tiêu chí, tiêu chuẩn, điều kiện công nhận Gia đình văn hóa của website thcstienhoa.edu.vn